Toksyczne opary szkodziły zdrowiu dawnych mieszkańców Channel Islands (Kalifornia)

Oryginalny artykuł: Ancient Manufacturing Technique Exposed Indigenous Peoples to Dangerous Toxins

Grupa badaczy z University of California i Stockholm University wykazała, że tysiące lat temu mieszkańcy kalifornijskich Channel Islands (zwanych też Wyspami Santa Barbara) nieświadomie narażali swe zdrowie na niebezpieczne działanie substancji toksycznych, znanych jako wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Związki te stanowią szkodliwe produkty uboczne, występujące podczas podgrzewania bitumu (smoły ziemnej), który wykorzystywano jako masę uszczelniającą przy wyrobie, między innymi, butelek na wodę lub łodzi. Uczeni postanowili odtworzyć dawne metody, a wyniki badań opublikowali w czasopiśmie naukowym Environmental Health.

Butelka na wodę pokryta powłoką bitumiczną (fot. Sabrina Sholts, Smithsonian Institution)

Nowe odkrycia w Machu Picchu

Oryginalny artykuł: Arqueologos muestran ultimos hallazgos incas en Machu Picchu

Archeolodzy, prowadzący od miesiąca prace na terenie cytadeli Machu Picchu, poinformowali o jednym z ostatnich odkryć. W przejściu, położonym za tak zwanymi „lustrami wodnymi” (przypuszczalnym obserwatorium astronomicznym), natrafiono na brukowaną posadzkę. W jednym z narożników znajdowały się fragmenty naczynia o przeznaczeniu rytualnym.

Fragmenty naczynia znalezionego w Machu Picchu (fot. Miguel Neyra)

Dzieje badań stanowiska Alta Vista-Chalchihuites

Oryginalny artykuł: El solsticio de verano en Alta Vista-Chalchihuites se recibira con un nuevo libro

Archeolodzy Humberto Medina (który od lat interesuje się pozostałościami archeologicznymi na ziemiach meksykańskiego stanu Zacatecas) i Baudelina García Uranga (prowadząca wykopaliska na terenie Alta Vista-Chalchihuites) postanowili zebrać wszelkie informacje na temat tego stanowiska archeologicznego i tym samym przybliżyć historię prowadzonych tam prac. Po wielu latach badań i przeszukiwania archiwów w Meksyku i za granicą, zdołali dotrzeć do licznych dokumentów związanych z Alta Vista-Chalchihuites. Obejmują one materiały dotyczące archeologii i etnografii regionu, w tym: kopie oficjalnych akt, raporty archeologiczne, rysunki, plany architektoniczne, korespondencje, fotografie, notatki prasowe, artykuły w książkach i w czasopismach. W 2008 roku minęło sto lat od odkrycia ruin Alta Vista-Chalchihuites przez Manuela Gamio, będącego wówczas studentem archeologii w Narodowym Muzeum Historii, Archeologii i Etnologii w Meksyku. Chociaż Leopoldo Batres nie udzielił mu odpowiedniej zgody na prowadzenie wykopalisk, to jednak – jak podkreślają archeolodzy – skromny i dobrze sporządzony przez Gamio rejestr stanowił ważny wkład do badań, gdyż po raz pierwszy opisano architekturę, materiały konstrukcyjne oraz ceramikę z rejonu leżącego dalej niż La Quemada, będące innym znaczącym stanowiskiem prekolumbijskim w stanie Zacatecas.

Stanowisko archeologiczne Alta Vista-Chalchihuites (fot. INAH – Zacatecas)

Nowe informacje o miastach Majów w stanie Campeche

Oryginalny artykuł: Descubren en Campeche zona con densidad inusitada de construcciones mayas prehispanicas

W latach 2013-14, na terenie stanu Campeche (Meksyk) odkryto trzy duże miasta Majów: Chactún (z licznymi budowlami o charakterze świątynnym i pałacowym oraz z niemal 20 stelami pokrytymi inskrypcjami glificznymi), Lagunita (ze spektakularną fasadą zoomorficzną, zdobiącą jedną z budowli oraz z rzeźbionymi zabytkami) i Tamchén (z charakterystycznymi budowlami i licznymi zbiornikami zwanymi chultunami). Niedawno, w ramach projektu Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), grupa badaczy, którą kieruje Ivan Šprajc z Centrum Badań Słoweńskiej Akademii Nauki i Sztuki, powróciła na ziemie północnej części Rezerwatu Biosfery Calakmul, aby przekonać się, jak daleko sięgały strefy wpływów tych majańskich ośrodków. Podczas trwającego dwa miesiące sezonu badawczego, ekipa archeologów i geodetów, przy wsparciu miejscowej ludności, zdołała przemierzyć obszar o powierzchni ponad 100 km². 

Jeden z rzeźbionych zabytków odkrytych podczas sezonu badawczego w tym roku
(fot. Octavio Esparza, UNAM)

Na Huey Tzompantli w Tenochtitlan umieszczono co najmniej 350 ludzkich czaszek

Oryginalny artykuł: El Gran Tzompantli hallado en la Calle de Guatemala y descrito por conquistadores espanoles suma mas de 350 craneos

W 2015 roku, na terenie obecnego Miasta Meksyk, a niegdyś Tenochtitlan, odkryto wielką ścianę czaszek - Huey Tzompantli (czytaj: "Odkrycie Huey Tzompantli na terenie dawnego Tenochtitlan"). Już wówczas badacze stwierdzili, że na prostokątnej platformie, pokrytej warstwą stiuku, znajdowało się szesnaście drewnianych słupów, stanowiących część rusztowania. Chociaż dwa lata temu prace objęły jedynie 25% całej konstrukcji, to szacowano, że platforma miała 34 metry długości, 12 metrów szerokości i około 45-70 centymetrów wysokości. Znaleziono wówczas tylko 35 ludzkich czaszek. Do chwili obecnej zidentyfikowano jednak aż 350 czaszek, a może być ich znacznie więcej. Jak podaje Raúl Barrera z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), wieża z czaszek to cylindryczny mur o średnicy 6 metrów, wzniesiony z setek ludzkich czaszek, połączonych zaprawą wapienną i ułożonych w kilku rzędach, co tworzy konstrukcję zbliżoną wyglądem do cembrowiny, czyli obmurowania studni.

Huey Tzompantli w Tenochtitlan (fot. PAU/INAH)

Zapowiedź dokładnego zbadania Samabaj

Oryginalny artykuł: UNESCO explorara sitios arqueologicos sumergidos en un lago de Atitlan

Na prośbę rządu Gwatemali, UNESCO postanowiło wysłać specjalną misję archeologiczną, która od września tego roku będzie prowadziła badania ruin majańskiego miasta Samabaj, pogrążonego w głębinach jeziora Atitlán (Gwatemala). Samabaj wznosiło się niegdyś na wyspie, która została zniszczona prawdopodobnie wskutek wybuchu wulkanu lub trzęsienia ziemi.

Ruiny Samabaj na dnie jeziora Atitlan (źródło fot.: cronica.gt)

Wyjątkowe depozyty ofiarne w Ceibal (Gwatemala)

Oryginalny artykuł: Treasure trove of jade stones used in Mayan rituals discovered in Guatemala

Na terenie majańskiego miasta Ceibal (Gwatemala) natrafiono na wyjątkowe depozyty ofiarne z okresu preklasycznego, datowane na lata 1000-450 p.n.e. Odkrycia dokonał Kazuo Aoyama z Uniwersytetu Ibaraki (Japonia), a wyniki badań opisał w artykule opublikowanym w czasopiśmie Antiquity. Osiemnaście depozytów ofiarnych zostało zakopanych przez Majów na centralnym placu miasta, w pobliżu dawnych budowli o charakterze ceremonialnym, co podkreśla ich rytualne znaczenie. Złożono w nich 72 polerowane siekierki wotywne, wykonane z kamieni o zielonej barwie, w tym z jadeitu i serpentynu. To największe tego typu znalezisko z okresu preklasycznego na ziemiach Majów.

Artefakty znalezione w depozytach ofiarnych w Ceibal (fot. Takeshi Inomata)