niedziela, 31 grudnia 2017

Nietypowy sposób dekorowania ceramiki na ziemiach Zachodniego Meksyku

Oryginalny artykuł: Descubren compleja tecnica de manufactura de ceramica en el antiguo Occidente de Mexico

Nowe badania naczyń ceramicznych znalezionych w niektórych grobach szybowych na terenie obecnych meksykańskich stanów Jalisco i Nayarit wykazały, że dawne kultury Zachodniego Meksyku stosowały nieznany do tej pory sposób „dekorowania ceramiki przez podwójne wypalanie”. Konserwatorka zabytków Claudia Blas Rojas z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przeanalizowała kolekcję ceramiki typu Oconahua, znalezioną w latach 1993-94 w Huitzilapa (stan Jalisco) w jednym z grobów szybowych, który odkryli archeolodzy Lorenza López Mestas i Jorge Ramos. Badaniom poddano piętnaście artefaktów datowanych na około 70 r. n.e. i należących do tak zwanej fazy Ahualulco (lata 100 p.n.e. – 200 n.e.).

Naczynie ceramiczne typu Oconahua (fot. Claudia Blas Rojas, INAH)

piątek, 29 grudnia 2017

Figurki z Jonuta (stan Tabasco, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Figurillas revelan papel de la mujer en la urbe prehispanica de Jonuta en Tabasco

Podczas dwóch ostatnich sezonów wykopaliskowych, prowadzonych przez badaczy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) na terenie stanowiska archeologicznego Jonuta (stan Tabasco, Meksyk) natrafiono na duże ilości figurek antropomorficznych, które rzucają więcej światła na rolę kobiet w społeczeństwie tego dawnego miasta.

Stanowisko archeologiczne Jonuta, stan Tabasco, Meksyk
(fot. INAH - Projekt Archeologiczny Jonuta)
Kierująca projektem archeolog Miriam Judith Gallegos Gómora przekazała, że przeanalizowano około 200 zachowanych w całości artefaktów oraz wiele fragmentów naczyń z delikatnej glinki i figurek ceramicznych, przedstawiających dawnych mieszkańców miasta, w tym zarówno osoby z ludu, jak i członków elity, uwzględniając również kolekcję figurek znajdujących się w Muzeum Archeologicznym Omar Huerta w Jonuta. Kobiety z ludu ukazywano jako opiekujące się dziećmi, przygotowujące posiłki i wykonujące różne prace domowe. Natomiast kobiety z elity były związane z czynnościami o charakterze rytualnym. Spośród figurek wyróżnia się jedna, nazwana „Panią z Jonuta”. Kobieta ma nakrycie głowy opadające na ramiona, ozdoby uszu i długą szatę sięgającą od pach po kostki u nóg.

Figurka zwana "Damą z Jonuta" (fot. INAH - Projekt Archeologiczny Jonuta)

wtorek, 26 grudnia 2017

Sztuka naskalna w Raudales de Atures (Wenezuela)

Oryginalny artykuł: Venezuelan rock art mapped in unprecedented detail

Badacze z University College London (UCL) przygotowali mapę naskalnych rytów, które zachowały się w Raudales de Atures, w zachodniej Wenezueli. Na pięciu tamtejszych wyspach znajduje się osiem grup petroglifów, z których część może pochodzić sprzed 2000 lat. Przedstawiają one wizerunki ludzi i zwierząt oraz sceny rytualne. Niektóre ryty wyróżniają się rozmiarami i należą do największych spośród znalezionych na świecie do tej pory. Jeden z paneli zajmuje powierzchnię 304 metrów kwadratowych i obejmuje co najmniej 93 pojedyncze petroglify, z których największe mają rozmiary kilku metrów. Z kolei petroglif z wizerunkiem tak zwanego „rogatego węża” ma ponad 30 metrów długości.

Ryty naskalne na wzgórzu Cerro Pintado (fot. Philip Riris, UCL)

piątek, 22 grudnia 2017

Rezultaty wykopalisk w Pozo de Ibarra (stan Nayarit, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Avanzan los trabajos de salvamento arqueologico dentro de la zona urbana de Pozo de Ibarra, Nayarit

W miejscowości Pozo de Ibarra (stan Nayarit, Meksyk) archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) dokładnie przebadali teren przeznaczony pod budowę nowej sieci wodociągowej. Jak podaje odpowiedzialny za prace wykopaliskowe Mauricio Garduño Ambriz, zdołano uzyskać ważne informacje na temat prekolumbijskiej historii tego regionu, szczególnie rozwoju kulturowego, który zaznaczył się na centralnym wybrzeżu obecnego stanu Nayarit w okresie klasycznym (lata 200-900 n.e.).

Fragment figurki antropomorficznej znaleziony podczas wykopalisk
(fot. Mauricio Garduño Ambriz, Centrum INAH Nayarit)

poniedziałek, 18 grudnia 2017

Świątynia kultury Huari w Espiritupampa

Oryginalny artykuł: Hallan templo prehispanico utilizado por elite de civilizacion huari

Grupa peruwiańskich archeologów, którą kieruje Javier Fonseca odkryła mury dużej świątyni na terenie stanowiska Espiritupampa (gmina Vilcabamba), leżącego w południowym regionie Cusco. W Espiritupampa zachowały się świadectwa zarówno cywilizacji Huari, jak i Inków. Nowo odkryta świątynia została wzniesiona na planie w formie litery D, w stylu architektonicznym typowym dla kultury Huari.

Nowo odkryta świątynia w Espiritupampa (źródło fot.: La Republica)

piątek, 15 grudnia 2017

Prace konserwatorskie w Palenque

Oryginalny artykuł: INAH y Embajada de Estados Unidos presentan proyecto para preservar la tumba de Pakal y estructuras del Palacio en Palenque

Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) otrzyma za pośrednictwem Ambasady USA w Meksyku fundusze w wysokości 500 000 dolarów, które będą przekazywane od stycznia 2018 r. do grudnia 2020 r. i przeznaczone są na realizację projektu konserwacji zabytków na terenie Palenque, jednego z najwspanialszych miast Majów. Antropolog Diego Prieto Hernández, główny dyrektor INAH przekazał, że prace restauratorskie obejmą przede wszystkim elementy architektoniczne, szczególnie warstwy stiuku pokrywające ściany Pałacu i grobowca króla Pakala w Świątyni Inskrypcji.

Komnata grobowa króla Pakala (fot. Mauricio Marat, INAH)

wtorek, 12 grudnia 2017

Teoberto Maler - fotograf, artysta, podróżnik

Oryginalny artykuł: Con imagenes de antiguas urbes mayas evocan la vida y obra de Teoberto Maler

W setną rocznicę śmierci Teoberta Malera, Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) oraz Uniwersytet w Walencji zorganizowały w Narodowym Muzeum Antropologii (Miasto Meksyk) specjalną wystawę w hołdzie temu wielkiemu artyście-podróżnikowi, który dzięki swym dokładnym badaniom uważany jest za jednego z pionierów prac archeologicznych.

Popiersie Teoberta Malera – rzeźba w Muzeum „Palacio Canton” w Meridzie (stan Jukatan, Meksyk)
Teoberto Maler urodził się w 1842 roku w Rzymie, choć jego rodzice byli narodowości niemieckiej. Do Meksyku wyruszył jako żołnierz Maksymiliana I, przybywając do portu w Veracruz na pokładzie „La Boliviana” 30 grudnia 1864 roku. Po śmierci Maksymiliana I i zwycięstwie armii republikańskiej w 1867 roku, oczarowany Meksykiem Maler postanowił pozostać tam na zawsze. Tak rozpoczęła się jego długa podróż po meksykańskiej ziemi, trwająca – z wyjątkiem siedmiu lat – aż do śmierci w 1917 roku. Te wszystkie lata swego życia poświęcił na fotografowanie ruin prekolumbijskich miast i chociaż wielka pasja Malera rozpoczęła się od wizyty w El Tajín (stan Veracruz), to bardziej znane są jego zdjęcia wykonane na ziemiach Majów.

„Wrażenia z podróży do ruin Cobá i Chichén Itzá” spisane przez Malera i wydane w 1932 r.
w Meridzie przez José E. Rosado (Muzeum „Palacio Canton”, Merida)

sobota, 9 grudnia 2017

W Ekwadorze odkryto ceramikę sprzed 6000 lat

Oryginalny artykuł: 6000 year old pottery found in Ecuador

Archeolodzy z Rosji (z Federalnego Uniwersytetu Dalekiego Wschodu) i Ekwadoru (z Escuela Superior Politécnica del Litoral – ESPOL), prowadzący wspólne prace wykopaliskowe na terenie dawnego ośrodka Real Alto (Ekwador), odkryli fragmenty ceramiki, która może pochodzić sprzed 6000 lat, będąc tym samym najstarszą w Ameryce.

Fragmenty ceramiki znalezione w Real Alto
(fot. Ferderalny Uniwersytet Dalekiego Wschodu, Rosja)

środa, 6 grudnia 2017

W Campeche powstało Muzeum Archeologii Podwodnej

Oryginalny artykuł: Abrira en Campeche el primer museo de arqueologia subacuatica en America

W dniu wczorajszym, w dawnej twierdzy San José El Alto w mieście Campeche (Meksyk) zostało otwarte Muzeum Archeologii Podwodnej, będące pierwszym w całej Ameryce muzeum poświęconym tej dyscyplinie naukowej. Muzeum zajmuje powierzchnię 600 metrów kwadratowych, a jego kolekcja obejmuje 426 eksponatów zgromadzonych w sześciu salach.

Twierdza San José El Alto (miasto Campeche, Meksyk) (fot. Melitón Tapia, INAH)

sobota, 2 grudnia 2017

Fotogaleria: Artefakty z muszli

Muszle były bardzo cenione przez kultury Mezoameryki od najdawniejszych czasów. Wykonywano z nich najróżniejsze przedmioty: paciorki, naszyjniki, zawieszki, plakietki, pierścienie, ozdoby uszu i nosa, bransolety, pektorały, mozaikowe maski, figurki zwierząt (szczególnie ryb i żab). Plakietkami z masy perłowej przystrajano ubiory i nakrycia głowy. Takie ozdoby świadczyły o wysokim statusie społecznym. Muszle dostarczano niekiedy w formie danin, ale przede wszystkim stanowiły one przedmiot wymiany handlowej i docierały niekiedy z odległości setek kilometrów zarówno znad Oceanu Spokojnego, jak i znad Morza Karaibskiego i Zatoki Meksykańskiej, choć wykorzystywano również muszle pochodzące z rzek i jezior. Kojarzone z życiodajnymi wodami muszle i wykonane z nich przedmioty odgrywały też ważną rolę w ceremoniach, gdyż składano je w depozytach ofiarnych oraz jako dary grobowe. Duże muszle wykorzystywano jako instrumenty muzyczne, często zdobiąc je malowidłami lub rytymi scenami. Ozdoby z muszli były również atrybutami bóstw, na przykład u Majów boga deszczu Chahka i boga GI (związanego z wodą i słońcem), a u Mexików – Tezcatlipoki, Quetzalcoatla i Tlahuizpantecuhtli. Majowie zamieszczali niekiedy krótkie inskrypcje glificzne na artefaktach z muszli, a ich skrybowie-malarze upodobali sobie muszle jako naczynia na barwniki. Wielka różnorodność, piękno i barwy muszli sprawiły, że niektóre przedmioty charakteryzują się wysokim poziomem obróbki, która wymagała zręczności i czasu poświęcanego na przycięcie, żłobienia, perforacje, wypolerowanie i niekiedy ozdobne inkrustacje. Zachowane artefakty dowodzą kunsztu prekolumbijskich artystów. W sztuce Mezoameryki do najczęściej wykorzystywanych muszli mięczaków należały: Strombus gigas, Spondylus princeps, Spondylus calcifer, Spondylus ictericus, Turbinella angulata, Oliva sayana, Oliva reticularis, Oliva splendidula, Oliva incrasada, Astracea olivacea, Astracea unguis, Patella mexicana i Pinctada mazaltanica.

Kliknij na zdjęcie aby powiększyć / click on photo to enlarge

MEXIKOWIE

Museo del Sitio del Templo Mayor (Miasto Meksyk)