Nietypowy sposób dekorowania ceramiki na ziemiach Zachodniego Meksyku

Oryginalny artykuł: Descubren compleja tecnica de manufactura de ceramica en el antiguo Occidente de Mexico

Nowe badania naczyń ceramicznych znalezionych w niektórych grobach szybowych na terenie obecnych meksykańskich stanów Jalisco i Nayarit wykazały, że dawne kultury Zachodniego Meksyku stosowały nieznany do tej pory sposób „dekorowania ceramiki przez podwójne wypalanie”. Konserwatorka zabytków Claudia Blas Rojas z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przeanalizowała kolekcję ceramiki typu Oconahua, znalezioną w latach 1993-94 w Huitzilapa (stan Jalisco) w jednym z grobów szybowych, który odkryli archeolodzy Lorenza López Mestas i Jorge Ramos. Badaniom poddano piętnaście artefaktów datowanych na około 70 r. n.e. i należących do tak zwanej fazy Ahualulco (lata 100 p.n.e. – 200 n.e.).

Naczynie ceramiczne typu Oconahua (fot. Claudia Blas Rojas, INAH)

Claudia Blas Rojas dostrzegła na naczyniach pewien wzór nazywany „plamami ognia”. Po konsultacjach ze swymi profesorami ustaliła, że ciemne miejsca na powierzchni poszczególnych artefaktów powstawały przez spalanie materiału organicznego podczas wypalania. Wykorzystując nieinwazyjną technikę PIXE (rentgenowską analizę spektralną ze wzbudzaniem cząstkami naładowanymi), pozwalającą ustalić skład chemiczny, zarejestrowano nietypowe plamy. Badania wykazały istnienie dwóch warstw, świadczących o tym, że naczynia były wypalane dwukrotnie. Garncarze musieli pilnować, aby ceramika nie popękała i zadbać o to, aby nałożone dekoracje miały wystarczającą przyczepność i wytrzymały temperaturę ponownego wypalania.

Badania naczyń ceramicznych z wykorzystaniem najnowszych technologii
(fot. Claudia Blas Rojas, INAH)

Dzięki zastosowanej metodzie uzyskiwano specyficzne wykończenie naczyń ceramicznych, które miało charakter raczej estetyczny, niż praktyczny. Jak podkreśla Claudia Blas Rojas, ceramika typu Oconahua jest bardzo delikatna, cienka, lekka i bogato zdobiona. Są to głównie miseczki i naczynia w formie garnków, których część zewnętrzna i niekiedy wewnętrzna dekorowane są kolorem czerwonym na jasnym tle: szarym, białym lub żółtawym.

Naczynie ceramiczne typu Oconahua (fot. Claudia Blas Rojas, INAH)

Zdaniem specjalistki, niektóre wzory w formie koncentrycznych kręgów mogą odtwarzać układ architektoniczny platform piramidalnych spotykanych na ziemiach Zachodniego Meksyku. Jest bardzo prawdopodobne, że tego typu ceramika, znajdowana głównie w grobowcach na terenie stanów Jalisco i Nayarit była uważana za luksusową i miała przeznaczenie rytualne, gdyż brak jakichkolwiek śladów wskazujących na wykorzystywanie takich naczyń do przygotowywania lub spożywania posiłków. 

Mikrofotografia dekoracji w formie okręgów (fot. Claudia Blas Rojas, INAH)